Jak otworzyć własną działalność gospodarczą?

Rejestracja własnej działalności gospodarczej to najlepszy sposób na to, aby zyskać pełną niezależność zawodową. Jednak nawet jeśli zamierzasz nadal pracować dla swojego szefa, założenie firmy i przejście na kontrakt B2B może pomóc Ci zwiększyć przychody.

Zorientuj się zatem, czy jest to odpowiednie rozwiązanie dla Ciebie, i dowiedz się, jak otworzyć własną działalność gospodarczą krok po kroku!

1. Forma działalności

Pierwszy etap zakładania własnej firmy polega na wyborze preferowanej formy działalności. Możesz zdecydować się na

• jednoosobową działalność gospodarczą
• albo spółkę.

Jednoosobowa działalność gospodarcza

Większość początkujących przedsiębiorców postawi na to pierwsze rozwiązanie, jako że założenie i prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej jest po prostu łatwiejsze. W tym przypadku odpowiadasz jednak za wszystkie długi firmy własnym majątkiem.

Na taką formę zdecyduj się więc przede wszystkim wtedy, gdy:

• Nie dysponujesz wysokim kapitałem początkowym – otwarcie jednoosobowej działalności gospodarczej jest całkowicie darmowe.
• Zależy Ci na ulgach – w początkowym okresie prowadzenia działalności będziesz opłacać niższe składki ZUS.
• Interesuje Cię dofinansowanie – właściciele jednoosobowych działalności gospodarczych mają duże szanse na zdobycie środków np. z Urzędu Pracy.
• Zajmujesz się branżą o niskim ryzyku finansowym.

Jednoosobowa działalność gospodarcza sprawdza się znakomicie jako pierwsza faza rozwoju przedsiębiorstwa, z której można później przejść choćby do spółki.

Spółka

Spółki polegają na prowadzeniu firmy wraz ze wspólnikami. Do dyspozycji masz kilka różnych typów takich działalności, a więc przede wszystkim spółki cywilne i spółki prawa handlowego.

Te pierwsze są zdecydowanie najpopularniejszym wyborem, głównie ze względu na niskie koszty ich zakładania i prowadzenia. Ich rejestracja jest darmowa, a założyciele mogą wnieść wkład nie tylko w postaci środków finansowych, ale też wiedzy lub umiejętności. Spółkę cywilną można dowolnie przekształcić w dowolną inną spółkę, a na uproszczonych zasadach – w spółkę jawną.

Wraz z rozwojem przedsiębiorstwa może zainteresować Cię opcja zmiany jego formy prawnej. Do wyboru masz wówczas spółki prawa handlowego, dzielące się na spółki osobowe oraz kapitałowe. Te pierwsze opierają się na więzi pomiędzy wspólnikami i ich zaangażowaniu w działalność. Występują pod postacią:

• spółek jawnych,
• spółek partnerskich,
• spółek komandytowych,
• spółek komandytowo-akcyjnych.

Spółki kapitałowe to z kolei organizacje, które posiadają kapitał zakładowy, osobowość prawną oraz własny majątek odrębny od majątku osobistego wspólników. Do przedsiębiorstw tego typu należą:

• spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
• spółki akcyjne.

Jak widzisz, w kwestii formy swojego przedsiębiorstwa masz naprawdę bardzo duży wybór. Na samym początku warto jednak zainteresować się zwłaszcza jednoosobową działalnością gospodarczą lub ewentualnie spółką cywilną. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby później przekształcić je w organizacje innego typu.

2. Sposób opodatkowania

Prowadzenie firmy oznacza konieczność rozliczania się z Urzędem Skarbowym. Rejestrując swoją działalność, możesz wybrać sposób, w jaki ustalane będą Twoje podatki. Każda z dostępnych metod ma swoje zalety oraz wady:

Skala podatkowa

Tak zwane zasady ogólne to najpopularniejszy sposób rozliczania się w Polsce. Dotyczy on każdej osoby zatrudnionej na etacie, ale może być także stosowany przez przedsiębiorców. Według jego założeń stawka podatku wynosi 17% i wzrasta do 32% po przekroczeniu rocznego limitu przychodów, który od 2022 roku wynosi 120 tysięcy.

Drugi próg dotyczy jednak tylko nadwyżki. Do zalet tego rozwiązania należy między innymi:

• możliwość skorzystania z kwoty wolnej od podatku i licznych ulg,
• możliwość rozliczania się z małżonką lub małżonkiem,
• możliwość pomniejszania opodatkowania o koszty uzyskania przychodu.

Podatek liniowy

Do tej pory (końcówka 2021 r.) była to forma najchętniej wybierana przez przedsiębiorców, których roczne przychody znacząco przewyższały limit drugiego progu na skali. Zamiast odprowadzać podatek w wysokości 32% od dochodów, rozliczani oni byli według stawki 19%, niezależnie od zarobków.

Zaletą tej formy jest możliwość odliczania kosztów, a wadą brak dostępu do wspomnianych ulg. Podatek liniowy może jednak bardzo stracić na popularności w momencie wprowadzenia w Polsce reformy określanej mianem Polskiego Ładu.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

W tym przypadku podstawę opodatkowania stanowi przychód, którego nie można pomniejszyć o poniesione koszty. Stawka zależy od branży, w jakie działa Twoje przedsiębiorstwo, i może wynosić: 2%, 3%, 5,5%, 8,5%, 10%, 12,5%, 15% lub 17%. Warto przy tym pamiętać, że nie każdej firmie przysługuje prawo do rozliczania się według ryczałtu.

Karta podatkowa

To jeden z najprostszych sposobów rozliczania się z Urzędem Skarbowym, eliminujący konieczność prowadzenia ksiąg, składania zeznań czy odprowadzania zaliczek. Karta podatkowa wiąże się też jednak z pewnymi wadami – nie możesz na przykład obniżać daniny o poniesione koszty, a przede wszystkim musisz płacić podatek nawet wtedy, gdy nie wygenerujesz żadnego przychodu. Stawka ustalana jest indywidualnie przez Urząd Skarbowy i zależy między innymi od:

• rodzaju prowadzonej działalności,
• liczby mieszkańców gminy,
• liczby zatrudnionych pracowników.

Zauważ jednak, że tylko nieliczni przedsiębiorcy mogą wybrać ten sposób opodatkowania działalności.

Podatek CIT

Jest to forma przeznaczona dla spółek z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółek akcyjnych. Stawka wynosi w tym przypadku 20% i 9% dla firm, których przychody wraz z kwotą VAT-u nie przekroczyły w roku 12 mln euro.

3. Nazwa firmy

Kolejny krok będzie dla Ciebie zdecydowanie łatwiejszy niż dwa poprzednie. Przed założeniem swojej firmy musisz wiedzieć, jaką dasz jej nazwę. Pamiętaj, że w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej trzeba umieścić w niej własne imię i nazwisko.

Możesz dodać do nich jakieś chwytliwe hasło, które pozwoli Twoim przyszłym klientom odróżnić Cię od konkurencji. Warto przy tym z jednej strony nawiązać do zakresu działalności firmy, a z drugiej unikać nazw, które są już obecne na rynku.

👉 Dowiedz się, jak wybrać nazwę dla sklepu internetowego. 

4. Prowadzenie księgowości

Rozliczając się według skali podatkowej bądź podatku liniowego, musisz prowadzić księgowość swojej firmy. Niezależnie od tego, czy chcesz robić to samodzielnie, czy skorzystać z usług biura rachunkowego, do wyboru masz dwie możliwości:

• Księgę przychodów i rozchodów – czyli uproszczoną wersję, która przysługuje osobom fizycznym, przedsiębiorstwom w spadku, spółkom cywilnym, jawnym i partnerskim, przy czym Twoje przychody za poprzedni rok nie mogą przekroczyć 2 mln euro.
• Księgi rachunkowe – czyli formę pełną, przeznaczoną dla największych na rynku firm, takich jak spółki kapitałowe oraz inne przedsiębiorstwa, których przychody za poprzedni rok wyniosły przynajmniej 2 mln euro.

Rozliczając się według ryczałtu, wystarczy natomiast prowadzić prostą ewidencję przychodów.

5. PKD działalności

Zanim przejdziesz do wypełniania wniosku o zarejestrowanie Twojej firmy, zorientuj się, jakie PKD zadeklarować w formularzu. Polska Klasyfikacja Działalności Gospodarczej to zbiór kodów definiujących zakres aktywności polskich przedsiębiorstw.

Z listy dostępnej pod adresem biznes.gov.pl wybierz numery, które określą, czym będzie się zajmować Twoja firma. We wniosku musisz wpisać jeden kod główny, ale możesz uzupełnić go dowolną liczbą kodów dodatkowych.

👉 Sprawdź, jakie wybrać PKD dla sklepu internetowego.

6. Wniosek CEIDG-1

Złożenie wniosku CEIDG-1 to zasadniczy etap otwierani własnej firmy. Wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej możesz dokonać przez Internet lub za pośrednictwem papierowego formularza składanego w urzędzie gminy. Cały proces jest całkowicie bezpłatny.

We wniosku CEIDG-1 należy podać szereg różnych informacji na temat rejestrowanej działalności, takich jak między innymi:

• dane osobowe,
• dane kontaktowe,
• nazwa firmy (pełna oraz skrócona),
• kody PKD,
• przewidywana liczba zatrudnionych,
• data rozpoczęcia działalności,
• miejsce wykonywania działalności,
• forma opodatkowania,
• forma prowadzenia księgowości,
• rachunki bankowe.

Jeśli masz już za sobą wszystkie poprzednie kroki, samo wypełnienie i wysłanie wniosku nie powinno Ci zająć wiele czasu.

7. Opodatkowanie VAT

Ostania kwestia, nad którą należy zastanowić się podczas zakładania działalności gospodarczej, to decyzja dotycząca odprowadzania podatku VAT. W niektórych przypadkach jest on obowiązkowy i nie możesz starać się o zwolnienie z niego. W większości sytuacji jednak wcale nie musisz go płacić – wystarczy, że Twoje przychody nie przekraczają 200 tys. zł rocznie.

Zwolnienie z VAT-u może okazać się dla Ciebie opłacalne, jeśli chcesz na przykład oferować swoim klientom produkty i usługi w cenach niższych niż Twoja konkurencja. Nie musisz wypełniać w tym celu żadnego specjalnego wniosku. Jeżeli mimo wszystko zdecydujesz, że w Twojej sytuacji warto odprowadzać VAT, najpóźniej w dniu poprzedzającym rozpoczęcie sprzedaży wypełnij i złóż formularz VAT-R.

Jak otworzyć własną firmę? Podsumowanie

Otwarcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z koniecznością podjęcia kilku istotnych decyzji. Kiedy wiesz już, jaką formę przedsiębiorstwa wybrać, jak rozliczać się z Urzędem Skarbowym i jak prowadzić swoją księgowość, wypełnienie właściwych wniosków zajmie Ci tylko kilka chwil. W razie jakichkolwiek wątpliwości pomocy szukaj w doświadczonym biurze rachunkowym lub u doradcy podatkowego!